دانستنيهاي دارويي براي جوانان (3)
دانستنيهاي دارويي براي جوانان (3)
بي‌اشتهايي نشانه چيست؟
يكي از پيامدهاي بي‌اشتهايي مي‌تواند لاغري يا كاهش وزن باشد.
علل لاغري:
• فشارهاي دروني، استرس‌ها و افسردگي‌ها.
• بيماري‌هايي از قبيل هيپرتيروئيديسم (پركاري تيروئيد)، ديابت (بيماري قندخون بالا)، بيماري‌هاي انگلي، بيماري‌هاي گوارشي و ... .
• اختلالات تغذيه‌اي (دريافت كم كالري از غذا و فعاليت زياد).
• ژنتيك.
درمان لاغري:
الف) درمان دارويي:
داروهاي اشتهاآور:
داروهايي كه با احتباس نمك و به دنبال آن آب، باعث افزايش وزن مي‌شوند:
از اين گروه داروها مي‌توان از كورتيكوستروئيدها (كورتون‌ها) نام برد. اين داروها با احتباس آب و نمك باعث عوارض زيادي براي بدن شده و علاوه بر اين عوارض گوارشي، استخواني و ... ديگري نيز دارند ضمن اينكه فقط به ميزان آب بدن اضافه مي‌شود و پروتئين و بافت عضلاني چندان اضافه نمي‌شود.
داروهايي كه با كاهش متابوليسم بدن باعث افزايش وزن مي‌شوند:
اين داروها به صورت كاذب كم‌كاري تيروئيد ايجاد كرده، با كاهش متابوليسم بدن سبب افزايش وزن مي‌شوند. اين گروه نيز با توجه به برهم زدن نظم طبيعي بدن باعث ايجاد عوارض خطرناك مي‌شوند و مي‌توانند عوارضي مانند كاهش قدرت فراگيري و تمركز و عوارض عصبي متعدد شوند و لذا توصيه نمي‌شوند.
ب) رژيم درماني:
با توجه به موارد فوق، بهترين و سالمترين راه حل ارائه شده در مورد درمان لاغري موارد زير مي‌باشد:
1- رژيم غذايي صحيح.
2- ورزش مناسب و كافي.
در هر رژيم غذايي صحيح بايد اين گروه‌هاي غذايي وجود داشته باشد: شير و لبنيات، حبوبات و غلات، ميوه و سبزيجات و گوشت.
رژيم غذايي بايد تامين‌كننده انرژي مورد نياز روزانه باشد، تامين كننده ريزمغذي‌ها باشد (موادي كه به مقدار بسيار كم بايد در غذا وجود داشته باشد و تنوع لازم را داشته باشد. در يك رژيم غذايي اصولي، افزايش وزن تدريجي است، به طوري كه حداكثر يك كيلوگرم در ماه مي‌توانيد افزايش وزن داشته باشيد. به همين دليل، بايد حوصله داشته و با دقت برنامه خود را اجرا كنيد. ضمناً اگر قبل از رژيم عكسي از خود داشته باشيد براي مقايسه در آينده مي‌تواند مورد استفاده قرار بگيرد تا اثرات آن را به طور عيني ببينيد.
چاقي بلاي خانمانسوز هزاره :
معيار تشخيص چاقي بر چه مبنايي است؟
روش هاي محاسباتي متعددي براي تشخيص چاقي مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه يكي از متداولترين آنها اندازه‌گيري بي‌ام‌آي (BMI=body mass index) كه از تقسيم وزن (كيلوگرم) بر مجذور قد (متر) بدست مي‌آيد. به عنوان يك اصل پذيرفته شده، محدوده BMI 5/18 تا 9/24 طبيعي و بيش از آن چاقي محسوب مي‌شود.
علل چاقي چيست؟
الف) علل ژنتيكي: بين 70- 25 درصد از تغييرات غيرطبيعي در وزن بدن ناشي از مسائل مربوط به ساختار ژنتيكي فرد مي‌شوند.
ب) وضعيت زندگي: اختراعات و ابداعات مختلف در جهت راحتي انسان از طريق كاهش ميزان فعاليت سبب افزايش چشمگير چاقي در دنيا شده است.
ج) بيماري‌ها: بسياري از بيماري‌ها با توجه به مكانيسم آنها باعث چاقي مي‌شوند، مانند كم كاري غده تيروئيد.
د) داروها: بسياري از داروها در افزايش وزن نقش دارند.
ه) اختلالات عصبي و مشكلات رواني: كه بواسطه به غيرفعال كردن افراد سبب چاقي شده و مصرف داروهاي مختلف، اين اثرات را دوچندان مي‌نمايد.
روش هاي درمان چاقي؟
1) رژيم درماني: مناسبترين روش براي كم كردن وزن، رژيم درماني است. رژيم‌هاي مختلفي ارائه شده است كه در نوع خود داراي مزايا و معايب خاص خودشان هستند. مشهورترين آنها رژيم‌هاي گياهخواري، رژيم اتكينز، رژيم اورينش و رژيم اندروويل است كه خلاصه‌اي از آنها توضيح داده مي‌شوند. در رژيم گياهخواري افراد از مصرف محصولات حيواني خودداري مي‌كنند. با توجه به اينكه بسياري از مواد غذايي مورد نياز بدن در محصولات حيواني است و عدم دريافت آنها ممكن است عوارض مهلكي ايجاد كند، امروزه باور عمومي اين است كه اين نوع رژيم‌ها بايستي همراه با مصرف مكمل‌هاي مختلف غذايي باشد بطور مثال آهن موجود در گياهان از جمله اسفناج از نوع غيرقابل جذب براي بدن بوده، در صورتي كه آهني كه بيشتر براي بدن قابل جذب است آهن موجود در پروتئين هاي حيواني از جمله گوشت قرمز است بنابراين در صورت عدم دريافت مكمل‌هاي آهن ممكن است عوارضي چون ريزش مو و كم خوني ايجاد شود. امروزه سالمترين نوع رژيم غذايي، استفاده از هر 6 گروه مواد غذايي يعني كربوهيدرات ها، چربي‌ها، پروتئين‌ها، املاح معدني و ويتامين‌ها و آب در مقادير تعيين شده توسط پزشك تغذيه است، چرا كه بدن ما به همه انواع مواد غذايي نياز دارد و حذف يك ماده غذايي ممكن است در درازمدت سبب عوارض خطرناكي شود.
2) رفتار درماني: امروزه تغيير و اصلاح رفتارهاي غلط تغذيه‌اي در صف اول درماني چاقي قرار دارد. نمونه‌اي از تغيير در رفتارهاي بدغذايي براي درمان چاقي ذكر مي‌گردد.
- از خوردن غذا جلوي تلويزيون، راديو و كامپيوتر بپرهيزيد چرا كه حواستان پرت شده و ميزان غذايي را كه مي‌خوريد خيلي بيشتر از ميزان موردنيازتان خواهد بود.
- تند غذا نخوريد چرا كه قبل از احساس سيري، مواد غذايي بيش از حدي را در داخل معده انباشته مي‌كنند خوردن آهسته غذا، سبب مي‌شود كه قند خون در حين خوردن بالا رفته و مركز اشتها مهار شود.
- از پله بجاي آسانسور يا پله برقي استفاده كنيد.
- ريموت كنترل دستگاه هاي الكترونيكي (دستگاه هاي كنترل از راه دور) را از دور و بر خود جمع كنيد و براي روشن و خاموش كردن دستگاه هاي الكترونيكي حركت كنيد.
- اتومبيل خود را كمي دورتر از مقصد پارك كنيد و مقداري از راه را پياده‌روي كنيد.
- از بشقاب‌هاي كوچك براي غذا استفاده كنيد، چرا كه بشقاب بزرگ حجم غذاي بيشتري را مي‌گيرد و شما براي جلوگيري از اسراف مجبور خواهيد بود بيشتر از حد مورد نياز غذا بخوريد.
- هنگامي كه گرسنه هستيد، به خريد نرويد چون ممكن است تنقلات و شيريني‌جات بيشتري خريداري كنيد.
- سعي كنيد وقتي خريد مي‌رويد، پول زياد با خود نبريد چرا كه مواد غذايي بيشتري خريد مي‌كنيد و چه بسا كه مواد خريداري شده ضروري هم نباشد.
- اگر به رستوران مي‌رويد، سعي كنيد يك غذا را براي دونفر سفارش دهيد.
- اگر براي شام ميهمان داريد، در انتهاي شب غذاهاي باقيمانده را به ميهمانان بدهيد تا با خود ببرند چرا كه ماندن آنها باعث مي‌شود شما بيشتر از معمول بخوريد تا مواد غذايي باقيمانده فاسد نشوند!
3) ورزش: يكي از موثرترين روش ها براي كم كردن وزن، داشتن رژيم غذايي متعادل توام با يك فعاليت مناسب ورزشي است. تحقيقات نشان داده است كه رژيم غذايي همراه با ورزش تاثير بيشتري نسبت به انجام تك تك آنها دارد و ورزش سبب مي‌شود كه قسمت هاي مختلف بدن با توجه به فعاليتي كه انجام مي‌دهند، بطور متناسب لاغر شوند. توصيه به ورزش هاي ايروبيك (هوازي) مي‌شود چرا كه در اين نوع ورزش دوخاصيت شدت و سرعت كم باعث مي‌شود سوخت غالب براي توليد انرژي چربي‌ها باشند براي كم كردن وزن ورزش هاي استقامتي پيشنهاد مي‌شود. راحت‌ترين، در دسترس‌ترين و كم‌هزينه‌ترين ورزش‌ها پياده‌روي است بشرط اينكه پيوستگي آن حفظ شود.
4) درمان دارويي: تعداد و انواع داروهاي لاغري كه در كتب مرجع تغذيه معرفي شده‌اند، انگشت‌شمار بوده و كلاً به دو دسته اصلي و البته چند زيرگروه فرعي تقسيم مي‌شوند. گروه اول، داروهاي ضد اشتها هستند كه با تحريك توليد هورمونهاي سروتونين و ساير كاتكولامين‌ها باعث مهار مركز اشتها مي‌شوند اين داروها عوارضي چون افزايش فشارخون، افزايش ضربان قلب، اضطراب، تعريق، عصبانيت را به همراه داشته و در نهايت در صورت مصرف بي‌رويه سبب سكته‌هاي قلبي يا مغزي مي‌شوند. گروه دوم، داروهايي هستند كه باعث جلوگيري از جذب چربي از دستگاه گوارش مي‌شوند اين داروها تاثيري در جذب كربوهيدرات ها ندارند و فقط جذب 3 درصد از چربي‌هاي مصرف شده را مهار مي‌كنند. عوارض اين داروها اسهال چرب و كمبود ويتامين‌هاي محلول در چربي چون ويتامين A، D، E و K است كه هر كدام در نوع خود سبب عوارض خطرناكي در بدن مي‌شوند. دسته ديگري از داروهاي ضدچاقي وجود دارد كه با افزايش حجم معده سبب پر شدن معده و احساس سيري مي‌شوند. اين داروها پس از مصرف در معده باز شده و معده را پر مي‌كنند و جايي براي مواد غذايي باقي نمي‌ماند. مصرف داروهاي لاغري بايستي زير نظر پزشك تغذيه و همراه رژيم مناسب غذايي باشد چرا كه به تنهايي تاثير مهمي را ايفا نخواهند كرد.
5) جراحي: جراحي به عنوان آخرين اقدام براي درمان چاقي در شرايط بحراني به شمار مي‌رود. جراحي براي اين منظور هم مانند هر نوع عمل جراحي ديگري، مشكلات و عوارض خاص خود را داشته و بايستي حتي‌المقدور از آن اجتناب نمود.
6) استفاده از وسايل و شيوه‌هاي مخصوص: روش هايي مانند سونا، ترموتراپي (استفاده از گرماي موضعي)، ماساژ درماني، كمربند لاغري، طب سوزني، كرم ها، پمادها، ژله‌ها و گوشواره لاغري كه همگي اينها از نظر علم پزشكي و تغذيه مورد قبول نمي‌باشند و همگي كمابيش باعث ايجاد عوارض مي‌شوند. ضمناً اغلب اين راه ها بجاي كاهش وزن يا لاغري فقط باعث كاهش سايز ظاهري بدن مي‌شوند.
7) رژيم درماني همراه با آب درماني: يكي از روش هاي قديمي است و بعد از پايان دوره به دليل محروميت شديد غذايي، اختلالات گوارشي را به همراه دارد. علاوه بر عوارض شديد جسماني، فقط براي مدت كوتاهي مي‌تواند قابل تحمل باشد.
8) رژيم غذايي همراه با ورزش: اين روش بهترين و اصولي‌ترين روش براي كاهش وزن و داشتن وزن ايده‌آل است. در اين روش، از يك رژيم غذايي برنامه‌ريزي شده همراه با ورزش متعادل (مانند پياده‌روي) استفاده مي‌شود. اين روش سلامت جسم و روح را به ارمغان مي‌آورد و عوارضي مانند ريزش مو و چروكيدگي پوست و ... را در پي نخواهد داشت. در طي رژيم بايد عادات غذايي گذشته را ترك كنيد و به عادات غذايي جديد انس بگيريد كه اين مهمترين اصل در درمان چاقي است.
با توجه به موارد فوق بهترين و سالم ترين راه حل ارائه شده در مورد درمان چاقي كاربرد موارد زير بطور تؤام مي‌باشد:
الف) رژيم غذايي صحيح.
ب) ورزش مناسب و كافي.
ح) تغيير رفتار و اصلاح عادات بد غذايي.
منبع:http://img.tebyan.net
/ن
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}